پوزیشن لانگ و شورت چیست؟ بررسی کلی معاملات long و short

 پوزیشن معاملاتی (Trading Position) که در بازارهای مالی؛ چون فارکس، سهام، و ارزهای دیجیتال مورداستفاده قرار می‌گیرد، نمایانگر وضعیت یا تعهد مالی یک معامله‌گر نسبت به یک دارایی مشخص است. این تعهد نشان می‌دهد که آیا فرد مشغول سرمایه‌گذاری در حال خرید دارایی است یا فروش آن، و تا زمانی که پوزیشن باز باشد، معامله‌گر در معرض سود یا زیان شناور (Floating P&L) قرار دارد. موقعیت‌های معاملاتی از جمله مفاهیم اساسی هستند که معامله‌گران را قادر می‌سازند تا از نوسانات قیمت در بازارهای دوطرفه سود کسب کنند.

هر پوزیشن معاملاتی با سه ویژگی اصلی تعریف می‌شود: دارایی موردنظر (مانند جفت‌ارز)، اندازه پوزیشن (مقدار دارایی)، و جهت پوزیشن (لانگ یا شورت). لازم به ذکر است که مفهوم "پوزیشن معاملاتی" نباید با استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدتی که به‌عنوان پوزیشن تریدینگ (Position Trading) یا خرید و نگهداری (Buy & Hold) شناخته می‌شود، اشتباه گرفته شود؛ زیرا پوزیشن تریدینگ معمولاً شامل نگهداری دارایی برای ماه‌ها یا سال‌هاست.

انواع پوزیشن معاملاتی چیست؟

پوزیشن‌های معاملاتی بر اساس جهت‌گیری موردانتظار معامله‌گر نسبت به حرکت قیمت آتی دارایی، به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پوزیشن لانگ و پوزیشن شورت. این دو نوع پوزیشن، دیدگاه‌های متفاوتی را نسبت به آینده قیمت دارایی به نمایش می‌گذارند و تریدرها با استفاده از آن‌ها می‌توانند در شرایط مختلف بازار کسب درآمد کنند.

1.    پوزیشن لانگ (Long Position): تعهد مالی بر مبنای انتظار افزایش قیمت دارایی.

2.    پوزیشن شورت (Short Position): تعهد مالی بر مبنای انتظار کاهش قیمت دارایی.

اگرچه از نظر تئوری امکان باز کردن پوزیشن‌های لانگ و شورت به طور هم‌زمان در یک دارایی وجود دارد، اما این عمل معمولاً منطقی تلقی نمی‌شود. دلیل این امر آن است که سود یا زیان حاصل از یک موقعیت، دقیقاً توسط موقعیت مخالف خنثی یا نفی می‌شود. استراتژی‌هایی که شامل داشتن پوزیشن‌های متضاد هستند، اغلب در شرایط پوشش ریسک (Hedging) بین دارایی‌های مختلف یا در ساختارهای پیچیده‌تر مشتقه کاربرد دارند، نه در یک دارایی واحد.

پوزیشن لانگ (Long Position) چیست؟

پوزیشن لانگ که مترادف با عمل خرید (Buy) در بازارهای مالی است، زمانی باز می‌شود که یک معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند قیمت دارایی مشخصی در آینده افزایش خواهد یافت. این موقعیت، متداول‌ترین شکل سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است و بر اساس اصل کلاسیک "پایین بخر، بالا بفروش" (Buy Low, Sell High) کار می‌کند.

در معاملات لانگ، معامله‌گر ابتدا دارایی پایه (مانند سهام، جفت‌ارز، یا رمزارز) را خریداری کرده و مالک آن می‌شود. سپس آن را تا رسیدن به قیمت هدف نگه می‌دارد تا بتواند با فروش در قیمتی بالاتر، سود کسب کند. این پوزیشن به طور ذاتی برای روندهای صعودی بازار (Bullish Trends) مناسب است.

مزایا و معایب کسب موقعیت لانگ

پوزیشن لانگ به دلیل ساختار ساده‌اش، مزایایی را برای معامله‌گران به همراه دارد که آن را به گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتدی یا کسانی که ریسک‌پذیری متوسطی دارند، تبدیل می‌کند.

ساختار ریسک در پوزیشن لانگ بسیار واضح است. اگرچه در حالت عادی، ریسک پوزیشن لانگ به ازدست‌دادن کل سرمایه اولیه محدود می‌شود (زیرا قیمت دارایی نمی‌تواند کمتر از صفر شود)، این محدودیت صرفاً به معاملات غیر اهرمی در بازار اسپات مربوط است. هنگامی که پوزیشن لانگ با استفاده از اهرم (Leverage) در بازارهای مشتقه مانند فیوچرز گرفته می‌شود، ریسک زیان از طریق نسبت اهرم تشدید شده و خطر لیکوئید شدن (ازدست‌دادن کل وثیقه) افزایش می‌یابد.

پوزیشن شورت (Short Position) چیست؟

پوزیشن شورت که با عنوان فروش استقراضی (Short Selling) نیز شناخته می‌شود، استراتژی معاملاتی پیچیده‌تری است که هدف آن کسب سود از کاهش قیمت دارایی است. این موقعیت زمانی باز می‌شود که معامله‌گر انتظار دارد قیمت دارایی در آینده کاهش یابد.

منطق سودآوری در پوزیشن شورت، بر اساس اصل "بالا بفروش، پایین بخر" (Sell High, Buy Low) است. مکانیزم اجرای آن، به‌ویژه در بازارهای سنتی مانند سهام، شامل فروش استقراضی است:

1.    معامله‌گر دارایی را از کارگزار (بروکر) قرض می‌گیرد.

2.    دارایی قرضی را بلافاصله در قیمت فعلی بازار می‌فروشد.

3.    در صورت تحقق پیش‌بینی و کاهش قیمت، معامله‌گر همان دارایی را با قیمت پایین‌تر بازخرید (Cover) می‌کند.

4.    سپس دارایی بازخرید شده را به کارگزار باز می‌گرداند و سود حاصل از اختلاف قیمت فروش اولیه و قیمت بازخرید را کسب می‌کند.

معاملات شورت به طور معمول در بازارهای نزولی (Bearish Market) استفاده می‌شوند و انجام آن‌ها اغلب نیازمند حساب مارجین (Margin Account) است، زیرا تریدر در حال فروش دارایی است که مالک آن نیست.

مزایا و معایب کسب موقعیت شورت

پوزیشن شورت ابزاری قدرتمند برای معامله‌گران است تا بتوانند در شرایط رکود یا اصلاح بازار، درآمدزایی کنند و حتی از آن برای پوشش ریسک (Hedging) سبد دارایی خود استفاده کنند. بااین‌حال، این پوزیشن با ریسک‌های ساختاری بالاتری همراه است که نیازمند سطح دانش معاملاتی بالایی است.

ریسک نامتقارن در پوزیشن شورت مهم‌ترین چالش آن است. در پوزیشن لانگ، حداکثر ضرر محدود به ۱۰۰ درصد سرمایه است؛ اما در پوزیشن شورت، چون سقف قیمتی برای دارایی وجود ندارد، ضرر می‌تواند به طور نامحدود بالا رود. برای مدیریت این ریسک نامحدود نظری، بروکرها و صرافی‌ها مکانیزم‌های مارجین کال و لیکوئید شدن را اجرا می‌کنند تا قبل از اینکه ضرر از وثیقه فراتر رود و متوجه کارگزار شود، پوزیشن را به‌اجبار ببندند.

علاوه بر ریسک، پوزیشن شورت هزینه‌های عملیاتی جاری دارد. ازآنجاکه دارایی قرض گرفته می‌شود، تریدر باید بهره یا هزینه تأمین مالی را بپردازد. این در حالی است که پوزیشن لانگ سنتی چنین هزینه‌ای ندارد. این هزینه‌های مستمر باعث می‌شود استراتژی‌های شورت، به زمان‌بندی بسیار دقیق و مدت‌زمان کوتاه‌تر نگهداری وابسته باشند.

چه زمانی از پوزیشن لانگ و شورت استفاده کنیم؟

انتخاب جهت پوزیشن (لانگ یا شورت) باید نتیجه تحلیل جامع از وضعیت و جهت‌گیری بازار باشد. ترکیب تحلیل بنیادی برای تعیین جهت کلان بازار (Bias) و تحلیل تکنیکال برای زمان‌بندی دقیق ورود و خروج ضروری است.

الف. بر اساس روند بازار

• استفاده از پوزیشن لانگ: زمانی که تحلیل‌ها حاکی از قرارگرفتن بازار در یک‌روند صعودی مستحکم است. معامله‌گران معمولاً به دنبال سیگنال‌های خرید در سطوح حمایتی هستند تا از رالی‌های صعودی بهره ببرند.
• استفاده از پوزیشن شورت: زمانی که انتظار می‌رود بازار وارد روند نزولی پایدار یا یک‌فاز اصلاحی شدید شود. جالب است که در این شرایط، افراد عادی در حال خروج و فروش دارایی‌های خود هستند، درحالی‌که تریدرهای حرفه‌ای با هدف کسب سود از کاهش قیمت‌ها، وارد پوزیشن شورت می‌شوند.

ب. استفاده از تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)

تحلیل تکنیکال ابزاری برای تأیید جهت روند کلان و شناسایی نقاط بهینه ورود و خروج با ریسک کمتر است:

1.    اندیکاتورهای روندی:

o    میانگین متحرک (MA): برای شناسایی و تأیید روندها استفاده می‌شود. کراس‌های صعودی می‌توانند سیگنال لانگ و کراس‌های نزولی سیگنال شورت ارائه دهند.

o    ADX: این اندیکاتور قدرت روند را اندازه می‌گیرد. قدرت بالا در یک‌روند صعودی، احتمال موفقیت پوزیشن لانگ را تأیید می‌کند.

2.    اندیکاتورهای نوسانگر (Oscillators):

o    RSI و Stoch: این اندیکاتورها برای تشخیص نواحی اشباع خرید (Overbought) و اشباع فروش (Oversold) استفاده می‌شوند. اشباع خرید سیگنال بالقوه برای بازگشت و ورود به پوزیشن شورت، و اشباع فروش سیگنال بالقوه برای بازگشت و ورود به پوزیشن لانگ است.

o    MACD: این ابزار برای شناسایی نقاط دقیق ورود و خروج استفاده می‌شود. تقاطع خط MACD با خط سیگنال می‌تواند نقطه باز کردن پوزیشن‌های جهت‌دار باشد.

3.    باندهای بولینگر (Bollinger Bands): این اندیکاتور برای سنجش نوسانات بازار به کار می‌رود. خروج قیمت از باند پایینی نشان‌دهنده اشباع فروش (فرصت لانگ) و خروج از باند بالایی نشان‌دهنده اشباع خرید (فرصت شورت) است.

ج. استفاده از تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis)

تحلیل بنیادی (فاندامنتال) برای ارزیابی ارزش ذاتی دارایی و پیش‌بینی جهت‌گیری‌های کلان و بلندمدت بازار به کار می‌رود. معامله‌گران حرفه‌ای از تحلیل بنیادی برای تعیین سوگیری کلی بازار (مثلاً انتظار صعود دلار) استفاده می‌کنند و سپس از تحلیل تکنیکال برای زمان‌بندی ورود به آن سوگیری استفاده می‌کنند.

• اثر گزارش‌های اقتصادی: در بازارهایی مانند فارکس، گزارش‌های اشتغال (مانند NFP) و تصمیمات بانک مرکزی در مورد نرخ بهره، از مهم‌ترین محرک‌های قیمت هستند. برای مثال، اگر انتظار رود بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش دهد، ارزش پول تقویت شده و این یک سیگنال قوی برای باز کردن پوزیشن لانگ بر روی آن ارز تلقی می‌شود. در مقابل، اخبار ضعیف اقتصادی می‌تواند چشم‌انداز نزولی و سیگنال شورت ایجاد کند. این اطلاعات به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا جهت‌گیری کلان را درک کرده و تصمیمات آگاهانه‌تری برای خرید یا فروش بگیرند.

معاملات لانگ و شورت و کسب درآمد در بازار رمزارزها

کسب درآمد از طریق پوزیشن‌های لانگ و شورت در بازار رمزارزها عمدتاً از طریق ابزارهای مشتقه مانند معاملات فیوچرز (Futures) و معاملات مارجین انجام می‌شود. این ابزارها امکان استفاده از اهرم (Leverage) را برای معامله‌گران فراهم می‌آورند.

الف. نقش اهرم و ابزارهای مشتقه

1.    معاملات آتی و سوآپ‌های دائمی: معاملات آتی (Futures) تریدر را موظف به خرید یا فروش دارایی در تاریخ انقضای مشخصی می‌کنند، اما ابزاری پیشرفته‌تر به نام سوآپ دائمی (Perpetual Swap) تاریخ انقضا ندارد. در این سوآپ‌های دائمی، معامله‌گر می‌تواند پوزیشن را indefinitely باز نگه دارد، مشروط بر اینکه هزینه تأمین مالی (Funding Rate) را برای طرف مقابل پرداخت یا دریافت کند.

2.    استفاده از اهرم: اهرم به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا موقعیت معاملاتی بسیار بزرگ‌تری نسبت به موجودی حساب خود بگیرد (در برخی صرافی‌ها تا ۱۲۵ برابر). این اقدام، سود بالقوه را به‌شدت افزایش می‌دهد، اما درعین‌حال، ریسک زیان را نیز به همان نسبت بزرگ می‌کند.

ب. ریسک ساختاری شورت در رمزارزها

در بازار رمزارزها، برخلاف بازار سهام سنتی که فروش شورت مستلزم قرض گرفتن فیزیکی دارایی است، پوزیشن شورت اغلب از طریق فروش یک قرارداد مشتقه (Derivative) مانند CFD یا سوآپ دائمی انجام می‌شود. در این روش، معامله‌گر صرفاً بر روی اختلاف قیمت شرط‌بندی می‌کند و لزوماً مالک دارایی پایه نمی‌شود. این مکانیزم اجرای شورت را ساده‌تر می‌کند، اما همچنان ریسک بالای اهرم را حفظ می‌کند.

ج. مدیریت ریسک در معاملات اهرمی

ریسک اصلی در معاملات اهرمی، به‌ویژه در بازار پرنوسان رمزارزها، لیکوئید شدن (Liquidation) است. زمانی که بازار به طور ناگهانی برخلاف جهت پوزیشن حرکت می‌کند، اگر زیان شناور به حدی برسد که وثیقه (مارجین) تریدر کفاف ضرر را ندهد، پوزیشن توسط صرافی به‌صورت اجباری بسته شده و کل سرمایه وثیقه از دست می‌رود.

برای مقابله با این ریسک، دو تکنیک حیاتی مدیریت ریسک باید اعمال شود:

1.    تعیین حد ضرر (Stop Loss): تنظیم یک حد ضرر مناسب برای خروج خودکار از معامله در صورت رسیدن به سطح زیان مشخص، اقدامی ضروری برای جلوگیری از لیکوئید شدن کامل سرمایه است.

2.    اندازه پوزیشن (Position Sizing): معامله‌گران باید میزان مناسب سرمایه را برای هر معامله اختصاص دهند. تحلیل‌گران توصیه می‌کنند که درصد ریسک در هر معامله (مثلاً ۱ تا ۲ درصد از کل سرمایه) مشخص شود تا انتخاب نادرست اندازه پوزیشن منجر به ازدست‌رفتن سرمایه در فرصت‌های معاملاتی نشود.

نتیجه‌گیری

پوزیشن‌های لانگ و شورت دوروی سکه معاملات مالی هستند که معامله‌گر را قادر می‌سازند تا در هر دو جهت بازار (صعودی یا نزولی) درآمدزایی کند. پوزیشن لانگ، رویکردی با ریسک محدود و قابل‌پیش‌بینی است که در بازارهای صعودی کاربرد دارد. این روش از نظر ساختاری ساده بوده و برای افراد مبتدی و علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب‌تر است.

در مقابل، پوزیشن شورت یک استراتژی تخصصی با ریسک نامتقارن است. این پوزیشن نه‌تنها به‌صورت تئوری زیان نامحدود دارد، بلکه ساختار وام‌گیری آن هزینه‌های جاری (بهره/قرض) را نیز تحمیل می‌کند که موفقیت آن را به زمان‌بندی دقیق و مدیریت ریسک فعال وابسته می‌سازد. ازاین‌رو، پوزیشن شورت نیازمند سطح دانش بالاتر و استفاده مستمر از ابزارهای حفاظتی مانند حد ضرر و تعیین اندازه مناسب پوزیشن است.

در بازارهای پرنوسانی مانند رمزارزها، هر دو پوزیشن لانگ و شورت، به دلیل استفاده از اهرم، مستعد خطر لیکوئید شدن هستند و تحلیل دقیق روندها از طریق ترکیب روش‌های بنیادی (برای تعیین سوگیری کلان) و تکنیکال (برای زمان‌بندی بهینه) کلید اصلی موفقیت محسوب می‌شود. علاوه بر این، انجام معامله و سرمایه‌گذاری روی بسترهای امن شرط اول و لازم برای شروع کار است. شما می‌توانید برای انجام این فعالیت صرافی ارز دیجیتال التکس را انتخاب کنید.